جنگل از مهم ترين ثروت هاي طبيعي هر کشور و نيز از مهم ترين سامانه هاي حيات وحش به شمار مي آيد. قطع درختان و نابودي جنگل ها باعث از دست رفتن قدرت نگهداري آب باران به وسيله گياهان مي شود و در نتيجه امکان ذخيره شدن آب در خاک از ميان مي رود و به دنبال آن فرسايش آغاز مي شود.
عوامل متعددي همچون بي توجهي به ارزش هاي زيست محيطي و تنوع زيستي ، ساماندهي نکردن مراکز جمعيتي و مشاغل داخل و حاشيه جنگل ها، بهره برداري بي رويه و غيراصولي و کم بازده ، بهره برداري غيرمجاز و قاچاق را مي توان موارد موثر در تخريب وسيع اين منابع ارزشمند شمرد.
براساس مستندات دومين گزارش وضعيت محيط زيست ايران ، طبق برآوردها در مدت چند دهه گذشته ، سطح جنگل هاي کشور از حدود 18 به 4/12 ميليون هکتار و سطح جنگل هاي شمال کشور نيز از حدود 4/3 به 8/1 ميليون هکتار کاهش يافته است .
استفاده از چوب در مصارف صنعتي و تزييني مانند کاغذ و مبلمان يکي از عمده ترين دلايل براي قطع درختان است . بررسي ها نشان مي دهد ميزان توليد چوب هاي الواري و تراورس در سال هاي اخير از جنگل هاي شمال روبه کاهش گذاشته اما اين روند قبل از سال 1384افزايش داشته است که به سطح 79هزار متر مکعب در سال رسيده بود.
ميزان توليد گرده بينه ، الواري و تراورس ، تيري ، تونلي ، کاتين و هيزم نيز در سال هاي اخير در مقايسه با قبل از سال 1382کاهش داشته است .
همچنين در سال هاي گذشته با وجود گسترش سطح کاشت درختان مختلف شيوه غلط بهره برداري از اراضي و جنگل ها موجب انهدام بخش وسيعي از پوشش گياهي شده است. جنگل نشينان ، روستاييان و عشاير به لحاظ شيوه معيشتي خود به منابع جنگلي وابسته اند و بسياري از مايحتاج خود ازجمله سوخت را از اين منبع تامين مي کنند.
براساس گزارش وضعيت محيط زيست ايران ، مطالعات در زمينه ميزان برداشت غيرمجاز به صورت سالانه از جنگل هاي شمال کشور نشان مي دهد حدود 3ميليون مترمکعب و از جنگل ها، مراتع و ساير مناطق حدود 7/10 ميليون مترمکعب چوب و 35هزار تن بوته براي مصرف سوخت و تامين انرژي برداشت غيرمجاز صورت مي گيرد.
يکي ديگر از نمونه هاي بارز تخريب خاک ، استفاده از جنگل هاي تنک براي کشت غلات با انگيزه گسترش اراضي و در ادامه آن ، برداشتن موانع ادوات کشاورزي است . از اين رو، قطع درختان باعث کاهش پوشش گياهي ، جاري شدن آب در سطح زمين و افزايش هدر رفتن خاک در اثر رواناب مي شود.
آتش سوزي نيز به نابودي جنگل ها منجر مي شود. انسان اصلي ترين عامل بروز آتش سوزي در جنگل است . آتش نه تنها باعث کاهش مساحت جنگل مي شود، بلکه روي کرم ها و جمعيت هاي ميکروبي درون خاک نيز تاثير مي گذارد که تنها در يک دوره از دهه گذشته بيش از 500فقره آتش سوزي گزارش شده است که به از بين رفتن بيش از 5هزار هکتار جنگل منجر شد.
بیایید دوستدار و مراقب طبیعت باشیم